İdare hukuku anayasanın bilinen ve en temel olan hukuk dallarından biridir. Anayasa içerisinde yer alan ve kamu yararına gerçekleşecek olan tüm ilişkilerin düzenlenmesi konusunu taşıyan bir hukuk dalı olarak bilinmektedir. Bu idare hukuku kapsamında idarenin gerçekleştireceği tüm işlemler hakkında tüzel ve gerçek olan tüm bireyleri ilgilendiren ve söz konusu olan tüm işlemlerin ise hukuka aykırı bir şekilde gönderilmesi halini taşıyan bütün hükümlere yardımcı olacaktır. Aykırılığın giderilmesi ile alakalı olarak ise idarenin yetkili olan mercilerde yapılmış olan başvuruların ve bu davaların açılması tamamen gereklidir.
İdare hukukunun genel özellikleri nelerdir?
• İdare hukuku genç ve yeni düzenlenen bir hukuk dalıdır
• İdare hukuku genel olarak mevzuat bir birliği olmayan bir hukuk dalıdır. Bu yönden bakıldığı zaman ticaret hukuku, ceza hukuku gibi olan diğer dallardan farklıdır.
• İdare hukukunun genel amacı, kamu yararını herhangi bir şekilde gerçekleştirmektedir.
• İdare hukuku genel içtihatlara dayanmaktadır. Süreklilik ilkesi, düzenlilik ilkesi, yetki ve usulde paralellik ilkesi, kamu hizmetlerinin değişkenliği ilkesi yasal ve anayasal ilkelerden biri değildir. Yargı içtihatları ile belirlenmiş ilkelerden biri değildir.
• İdare hukuku eşitsizlik ilkesinin üzerine inşa edilmiş olan bir hukuk dalıdır.
• İdare hukukundan doğmuş olan davalar genellikle idare yargıda görülmektedir.
• İdare hukuku alanı bağımsız olan bir hukuk dalıdır.
• İdare hukukunun en temel işlevi idareyi bir hukuka bağlamak olmaktadır.
• İdare hukuku anayasa hukukunun en somutlaşmış halidir.
• İdare hukukunda yapılmış olan idare işlemler, genel olarak bireylerin statülerinde değişiklik yapılmış olan işlemlerden oluşmuştur.
İdare hukukunun temel kaynakları nelerdir?
• İçtihatlar
• Teamüller
• Genel ilkeler
• Tüzükler
• Yönetmelikler
• Anayasa
• Kanun
• Geçici kanun
• Kanun hükmünde olan kararnameler
• Doktrin (öğreti)
• Diğer düzenleyici işlemler
Bu kaynakların tümü idare hukuk kurallarının uygulanabilmesi bakımından oldukça önemlidir.
İdari hukuk alanında dava türleri nelerdir?
• İdari işlemler hakkında yetki, sebep, konu, şekil ve maksat yönlerinden biri ile hukuka ayrı olmalarından dolayı iptalleri için menfaatleri doğrultusunda ihlal edilen bireyler tarafından açılmış olan veya açılacak olan iptal davaları
• İdari işlemler yüzünden bireysel hakları doğrudan zarar gören bireyler tarafından açılan tazminat davalarıdır.